Commissie: Voertuigen
Categorie: Non conformiteit / Schadevergoeding
Jaartal: 2023
Soort uitspraak: bindend advies
Uitkomst: gegrond
Referentiecode:
212696/222907
De uitspraak:
Waar gaat de uitspraak over?
Dit geschil vloeit voort uit een koopovereenkomst tussen consument en ondernemer. Hierbij heeft ondernemer zich verplicht tot het leveren van een auto aan consument. Na de koop vertoont de tweedehands auto problemen die consument aan ondernemer heeft gemeld. Een deskundige heeft de auto onderzocht en daar een rapport van opgesteld. Uit dat rapport blijkt dat er een aantal werkzaamheden uitgevoerd moeten worden of dat er een andere motor in gemonteerd moet worden. De commissie oordeelt dat de auto niet conform was bij aankoop, aangezien de problemen zich binnen een jaar na aankoop hebben vertoond. De commissie verklaart de klacht gegrond.
De uitspraak
Behandeling van het geschil
Partijen zijn overeengekomen dit geschil bij bindend advies door de Geschillencommissie Voertuigen (verder te noemen: de commissie) te laten beslechten.
De commissie heeft kennisgenomen van de overgelegde stukken. De commissie heeft een onderzoek laten doen door ing. [naam], die daarvan schriftelijk rapport heeft uitgebracht.
Het geschil is, mede met behulp van een videoverbinding, ter zitting behandeld op 20 oktober 2023 te Utrecht.
Partijen zijn tijdig en behoorlijk opgeroepen ter zitting te verschijnen.
Partijen hebben ter zitting hun standpunt toegelicht. De consument werd ter zitting bijgestaan door de heer [naam]. De ondernemer werd ter zitting bijgestaan door de heren [naam] en [naam].
Onderwerp van het geschil
Het geschil vloeit voort uit een op 11 november 2022 tussen partijen tot stand gekomen overeenkomst. De ondernemer heeft zich daarbij verplicht tot het leveren van een gebruikte auto, merk [naam] datum eerste toelating 11 april 2013, kilometerstand 137.105, tegen de daarvoor door de consument te betalen prijs van € 16.700,–. De levering vond plaats op 11 november 2022. De consument heeft op 3 april 2023 zijn klacht voorgelegd aan de ondernemer.
Standpunt van de consument
Het standpunt van de consument luidt in hoofdzaak als volgt.
Twee weken na de koop meldt de consument aan de ondernemer dat de auto slecht schakelt en veel olie verbruikt, ongeveer 1 liter op 900 kilometer. Dit probleem wordt niet verholpen. Op 13 maart 2023 verklaart de verkoper niets meer te kunnen doen. Uiteindelijk komt de consument op 2 april 2023 stil te staan met de auto.
Ondanks sommaties van de rechtshulpverlener van de consument is de verkoper niet bereid om de auto kosteloos te herstellen. De ondernemer neemt het standpunt in dat de consument de auto particulier zou hebben gekocht van zijn zoon. Op 7 april 2023 is de auto naar de ondernemer getransporteerd. De daarmee gemoeide kosten bedragen € 259,54. De ondernemer stelt vervolgens vast dat een deel van een zuiger is afgebroken en verklaart in een telefoongesprek van 17 april 2023 dat de herstelkosten voor rekening van de consument komen. Daarop heeft de consument door tussenkomst van zijn rechtshulpverlener de overeenkomst ontbonden. De ondernemer is gehouden om het aankoopbedrag en de (ontbindings-)schade van cliënt te vergoeden.
Er is sprake van non-conformiteit en de ondernemer wil geen oplossing bieden. De overeenkomst is daarom op goede gronden ontbonden. De consument heeft geen vertrouwen meer in de auto.
Ter zitting heeft de consument verder nog – in hoofdzaak – het volgende aangevoerd.
Op de factuur staat bij het factuurnummer “-2”, wat erop zou duiden dat het een pro forma factuur is, omdat de auto in privé van de zoon van de ondernemer zou zijn gekocht. De auto is echter op het internet aangeboden als auto van de ondernemer.
De auto is door mij niet getuned of anderszins aangepast.
De consument verlangt medewerking van de ondernemer aan de overschrijving van het kenteken en een terugbetaling van het aankoopbedrag ad € 16.700,–. Daarnaast betaalt de consument nu extra wegenbelasting ad € 29,– per maand en verzekeringskosten € 38,91 per maand voor een tweede auto. De rechtshulpverlener van de consument heeft voor hem kosten gemaakt in de vorm van transportkosten ad € 259,54. De consument verlangt daarom aan buitengerechtelijke incassokosten een bedrag van € 1.139,82 en vergoeding van het klachtgeld.
Standpunt van de ondernemer
Het standpunt van de ondernemer, zoals dat nader is onderbouwd in een brief van haar gemachtigde van 26 april 2023, luidt in hoofdzaak als volgt.
De consument heeft een bewust risico genomen door een auto aan te kopen die 10 jaar oud was en die al meer dan 137.000 kilometer op de teller had staan. Daarnaast vond de consument het niet nodig om een klein bedrag uit te geven aan een aankoopkeuring of garantie bij te kopen.
De ondernemer heeft (kosteloos) al een eerdere klacht van de consument (met betrekking tot de koppeling en het vliegwiel) opgelost en daarnaast aangeboden om ook deze klacht verder te onderzoeken en (deels) kosteloos te herstellen. Wil de consument een complete revisie van het motorblok, dan zal daarvoor een bedrag bijbetaald moeten worden.
De ondernemer blijft dan ook van mening dat zij reeds meer gepresteerd heeft dan waartoe zij wettelijk verplicht was. Bij brief van 26 april 2023 heeft zij om die reden aangevoerd dat zij niet ingaat op de ingeroepen ontbinding van de overeenkomst en de op grond daarvan verlangde ongedaanmakingsverplichtingen en schadevergoeding.
Wel heeft de ondernemer aangeboden de cilinderkop te demonteren en eventueel nieuwe zuigers en zuigerveren te plaatsen. De schade aan de motor was niet te voorzien. Als er een grotere reparatie nodig is, dan zou daarover opnieuw overleg moeten plaatsvinden.
Ter zitting heeft de ondernemer verder nog – in hoofdzaak – het volgende aangevoerd.
Dat de auto door de ondernemer is geleverd staat wat ons betreft buiten kijf. Het is een occasion die 10 jaar oud is en waarbij bij aankoop is afgezien van garantie. De auto is aangeboden op [naam website], vermoedelijk wel onder de bedrijfsnaam van de ondernemer.
Het probleem zit hem in de eerste cilinder. Daar moet een nieuwe zuiger in. Die kapotte zuiger verklaart ook het hoge olieverbruik.
Deskundigenrapport
De door de commissie ingeschakelde deskundige heeft blijkens zijn rapport, voor zover thans van belang, het volgende vastgesteld.
Tijdens het onderzoek deelde de ondernemer de deskundige mee dat de motor twee keer geflusht was en dat daarna het olieverbruik zou worden gemeten door middel van weging. Zo ver is het echter niet gekomen, want op 7 april 2023 is de motor stilgevallen.
De deskundige heeft eerst het motormanagement uitgelezen. Daarin bleek de foutcode “P0301 Cilinder 1 slaat over” te zijn opgenomen. De ondernemer deelde de deskundige mee dat cilinder 1 geen compressie had. Na demontage van de bougie van cilinder 1 heeft de deskundige met de endoscoop de zuigerbodem en de cilinderwand van cilinder 1 bekeken. Daarbij is waargenomen dat er een deeltje uit de zuiger is geraakt. De gehele cilinder is nat van binnen door olie. Ook hieruit kan worden vastgesteld dat er een deel uit de zuiger is gebroken.
Vast staat dat er sprake is geweest van een behoorlijk olieverbruik anders had de ondernemer de motor niet twee keer geflusht. Wanneer de motor voorzien is van zowel de turbo als de compressor, is
één of meerdere gebroken zuigers vaak de oorzaak van verhoogd olieverbruik. Bij andere motoren is
de olieschraapveer vaak de boosdoener. Doordat de olieschraapveren zo dun zijn, gaan ze vroeg of laat olie achterlaten. Dat wordt steeds meer. Die olie wordt mee verbrand. Gevolg: steeds meer olie bijvullen en koolafzetting verwijderen. Dit betekent dat ook vaker de inlaatkleppen gereinigd moeten worden. Overigens is dit voor de deskundige geen onbekend probleem bij het type motoren waarmee de auto is uitgerust (1.4 TFSI motor).
Herstel is mogelijk. In eerste instantie zal de cilinderkop gedemonteerd moeten worden om te beoordelen in hoeverre de cilinderwand beschadigd is. Met de endoscoop kon de deskundige de hoongroeven (af fabriek) nog zien. Na demontage van de cilinderkop kan de gehele cilinderwand worden geïnspecteerd op mogelijk schade.
Indien de cilinderwand geen schade heeft, dan moeten de volgende werkzaamheden worden uitgevoerd:
• vervangen van de zuigers door gemodificeerde zuigers en zuigerveren;
• honen van de cilinders;
• vervangen van alle relevante pakkingen;
• vervangen van de krukaskeerring;
• plaatsen van nieuwe bougies;
• vervangen van het oliefilter, de olie en de koelvloeistof;
• reinigen van de kleppen en vernieuwen van de kleprubbers.
Indien blijkt dat de cilinderwand een zodanige schade heeft opgelopen dat dat met honen niet kan worden verholpen, dan zal er een andere motor gemonteerd moeten worden. Indien er een gereviseerde motor gemonteerd wordt, is er wel sprake van verbetering. De huidige motor heeft 145.806 kilometer gepresteerd. Eventueel is een gebruikte motor ook een optie.
Beoordeling van het geschil
De commissie heeft het volgende overwogen.
Hoe luiden de regels?
De verkoper van een auto is op grond van de wettelijke bepalingen met betrekking tot de koopovereenkomst verplicht om een auto te leveren die bij aflevering aan de overeenkomst voldoet, ‘conform’ is. Een zaak voldoet niet aan de overeenkomst, wanneer deze niet de eigenschappen bezit die de koper daarvan mag verwachten, op grond van de aard van de zaak en de mededelingen die de verkoper daarover heeft gedaan. De koper van een occasion mag in elk geval verwachten dat het gekochte voertuig bij aflevering geschikt is voor een normaal en veilig gebruik, wat betekent dat de auto in elk geval moet voldoen aan de eisen om bij een APK goedgekeurd te worden en in verhouding tot zijn leeftijd en kilometrage geen buitensporig, abnormaal, onderhoud vergt.
Wanneer een consument een tweedehandsauto koopt, zal hij doorgaans niet bekend zijn met de vorige eigenaar of de wijze waarop en omstandigheden waaronder deze eerder van de auto gebruik heeft gemaakt. Daarbij geldt dat, naarmate een occasion ouder is, als eigenschap van de auto mag worden aangenomen dat de kans op (groot) onderhoud als gevolg van normale slijtage toeneemt. Dat is een eigenschap van een occasion waarvan de bekendheid bij een consument mag worden aangenomen en dit hangt direct samen met de aard van de zaak. De onbekendheid met een vorige eigenaar, het gebruik dat die van een auto heeft gemaakt en de noodzaak om versleten onderdelen te vervangen, dragen bij aan een afname van de waarde en daarmee in een lagere prijs voor de te kopen auto. Desgewenst kan een belangstellende koper risico’s op dit punt beperken door garantie te bedingen.
Voldoet een geleverde zaak niet aan de overeenkomst, doordat hij bij aflevering een gebrek vertoont, dan heeft de verkoper in beginsel wanprestatie gepleegd en heeft de koper aanspraak op kosteloos herstel. Bepalend voor de vraag of aanspraak bestaat op kosteloos herstel is dus het moment van aflevering van het gekochte. Bij aflevering moet het gebrek al aanwezig zijn geweest. Op grond van artikel 7:11 BW gaat immers het risico dat een gekochte zaak verloren gaat of defect raakt in beginsel bij aflevering over van de verkoper naar de koper, dus gebreken die na de aflevering ontstaan hoeven niet kosteloos door de verkoper te worden hersteld.
De koop is gesloten op 11 november 2022, derhalve na inwerkingtreding van de wijzigingen van boek 7 van het Burgerlijk Wetboek. Op grond van artikel 18a, lid 2 van boek 7 BW (7:18a, lid 2 BW), wordt vermoed dat een gebrek bij aflevering heeft bestaan, wanneer dit gebrek zich binnen één jaar na aflevering voordoet.
Wat is er gebeurd?
Na aflevering van de auto op of omstreeks 11 november 2022 heeft de consument binnen twee weken bemerkt dat de auto slecht schakelde en veel olie verbruikte. Op 3 april 2023, dus nog binnen zes maanden, heeft de consument via zijn rechtsbijstandverlener de klacht voorgelegd aan de ondernemer. De consument heeft de auto naar de ondernemer laten vervoeren. Bij onderzoek is vastgesteld dat een deel van een zuiger in (cilinder 1) was afgebroken.
Bij e-mailbericht van de rechtshulpverlener van de consument van 17 april 2023 merkt deze op dat de ondernemer in telefonische contacten heeft geweigerd om de auto kosteloos te herstellen. Daarop heeft de rechtshulpverlener van de consument vastgesteld dat de ondernemer niet bereid was tot herstel van de auto en heeft hij in deze e-mail de koopovereenkomst ontbonden.
Hoe nu verder?
Het staat vast dat de auto kort na aflevering een schade heeft vertoond in de vorm van een beschadigde zuiger, een daardoor aangetaste cilinderwand en (als gevolg daarvan) een buitensporig olieverbruik. Dit zijn gebreken die een koper van een occasion niet hoeft te verwachten. Deze gebreken kunnen niet als normale slijtage vanwege veroudering worden beschouwd. Bovendien maken zij de auto ongeschikt voor een normaal gebruik. Doorrijden met de auto vergroot de kans op een aanzienlijke motorschade. Omdat de gebreken binnen één jaar na aflevering zijn vastgesteld, neemt de wet als vermoeden aan dat zij bij de aflevering al bestonden. Het is dan aan de ondernemer om dat vermoeden te weerleggen. Dat heeft de ondernemer niet gedaan. Daarom staat vast dat de auto bij aflevering niet aan de overeenkomst heeft beantwoord.
In dat geval was de ondernemer wettelijk verplicht de auto kosteloos te herstellen. De consument heeft uit de contacten tussen zijn rechtshulpverlener en de ondernemer kunnen opmaken dat de ondernemer niet bereid was om die herstelverplichting na te komen. In dat geval hoefde de consument de ondernemer daar niet nog eens nadrukkelijk de gelegenheid voor te geven (in juridische termen: in gebreke te stellen). De ondernemer is daarmee tekortgeschoten in de nakoming van zijn verplichtingen en juridisch “in verzuim” geraakt. In dat geval was de consument bevoegd om de koopovereenkomst te ontbinden. Dat heeft hij ook gedaan bij bericht van zijn rechtshulpverlener van 17 april 2023. Daardoor is de overeenkomst vervallen.
De ontbinding van een overeenkomst is een eenzijdige rechtshandeling. Of de tegenpartij het daarmee eens is of niet doet niet ter zake. Wanneer een ontbinding terecht wordt ingeroepen, heeft deze ook effect wanneer de wanpresterende wederpartij daar niet mee wil instemmen.
Door de ontbinding ontstaan over en weer ongedaanmakingsverplichtingen. De ondernemer is verplicht om aan de nakoming daarvan mee te werken. De consument dient de auto terug te geven aan de ondernemer, die zijn medewerking moet verlenen aan het overschrijven van het kenteken en die de consument dient te vrijwaren. Voorts moet de koopsom worden terugbetaald, eventueel te verminderen met een gebruiksvergoeding.
Voor dat laatste acht de commissie in dit geval geen gronden aanwezig. Gelet op de leeftijd van de auto en het aantal daarmee gereden kilometers zal de te verrekenen afschrijving nauwelijks relevant zijn. Bovendien is de auto een half jaar na aflevering stilgevallen en heeft de consument daar vanaf begin april 2023 geen gebruik meer van kunnen maken.
Verder is de ondernemer aansprakelijk voor de schade die de consument lijdt als gevolg van de wanprestatie. In dit geval is de commissie van oordeel dat de transportkosten van € 259,54 in elk geval als zodanig voor vergoeding in aanmerking komen. Voor zover de consument voor een tweede auto wegenbelasting en verzekeringspremie heeft moeten betalen, merkt de commissie op dat daar tegenover staat dat hij het kenteken van de gekochte auto kon schorsen. In dat geval heeft de consument voor deze posten geen dubbele kosten gehad. De kosten voor het schorsen van het kenteken bedragen voor voertuigen tot 15 jaar oud € 80,20. Ook dat bedrag zal de commissie als geleden schade voor vergoeding in aanmerking laten komen. Meer of andere relevante schade is niet aangetoond. In totaal komt dan een bedrag van € 339,74 voor vergoeding in aanmerking.
Conclusie
De commissie is van oordeel dat de klacht gegrond is. De ondernemer moet meewerken aan het ongedaan maken van de overeenkomst en de koopsom terugbetalen, alsmede een bedrag van € 339,74 als schadevergoeding.
De commissie zal daarom beslissen als hierna vermeld.
Beslissing
De commissie verklaart dat de tussen partijen gesloten overeenkomst is ontbonden per 17 april 2023, waardoor de ondernemer verplicht is geworden de auto terug te nemen.
Dit betekent dat de consument de auto – mocht die daar inmiddels niet meer staan – moet terugbrengen naar de ondernemer, die het kentekenbewijs moet overschrijven en de consument dient te vrijwaren. Verder is de ondernemer verplicht om de koopsom, € 16.700,–, terug te betalen aan de consument.
Bovendien dient de ondernemer aan de consument een schadevergoeding te betalen van € 339,74.
Partijen dienen elkaar over en weer in de gelegenheid te stellen aan hun verplichtingen uit dit bindend advies te voldoen.
Een en ander dient te geschieden binnen een termijn van twee weken na de verzenddatum van dit bindend advies. Indien de terugbetaling van de koopsom en de betaling van de schadevergoeding niet tijdig, binnen de gegeven termijn, plaatsvindt, betaalt de ondernemer bovendien de wettelijke rente over deze bedragen vanaf de vijftiende dag na de verzenddatum van het bindend advies.
Indien een en ander door handelen of nalaten van de ondernemer niet binnen de gestelde termijn is geschied, kan de consument zich weer tot de commissie wenden zonder opnieuw klachtengeld te betalen.
Bovendien dient de ondernemer overeenkomstig het reglement van de commissie een bedrag van € 127,50 aan de consument te vergoeden ter zake van het klachtengeld.
Het door de consument meer of anders verlangde wordt afgewezen.
Overeenkomstig het reglement van de commissie is de ondernemer aan de commissie een bijdrage in de behandelingskosten van het geschil verschuldigd.
Aldus beslist door de Geschillencommissie Voertuigen, bestaande uit mr. R.J.M. Cremers, voorzitter, de heer B.H. Oving en mevrouw mr. R. Jelicic, leden, op 20 oktober 2023.