Commissie: Notariaat
Categorie: Informatieplicht
Jaartal: 2014
Soort uitspraak: -
Uitkomst: -
Referentiecode:
81978
De uitspraak:
Onderwerp van het geschil
Het geschil betreft onjuist handelen van en onjuist informeren door de notaris.
De cliënt heeft op 8 februari 2013 de klacht voorgelegd aan de notaris.
Standpunt van de cliënt
De cliënt heeft zijn klachten vermeld in het door zijn gemachtigde d.d. 22 november 2013 ingevulde klachtenformulier en de daarbij behorende bijlagen, waarvan de kern – kort en zakelijk – als volgt wordt weergegeven.
De cliënt klaagt erover dat er geen bedenktijd is gegeven voor het tekenen van een schuldverklaring naar aanleiding van het afhandelen van het testament van de moeder van de cliënt bij de notaris. De notaris heeft een maatschappelijke functie om een cliënt die niet alles goed kan overzien, een bedenktijd te geven en te wijzen op (financiële) gevolgen van het tekenen van een overeenkomst. Wanneer de schuldverklaring rechtsgeldig blijft, zal dat volgens de cliënt zijn persoonlijk faillissement betekenen.
De cliënt verlangt herziening van de schuldverklaring.
Tijdens de zitting heeft de cliënt nog het volgende toegelicht.
De cliënt ontving een uitnodiging om bij de notaris te verschijnen. Het was niet duidelijk dat zijn broer en diens vrouw ook aanwezig zouden zijn. Indien dit wel duidelijk was geweest, dan had de cliënt zijn partner meegenomen naar het gesprek. De cliënt had wel ingeschat waar het gesprek over zou gaan, maar dit stond niet expliciet in de uitnodiging vermeld. Dat een lijst van onttrekkingen zou worden besproken, is niet vooraf kenbaar gemaakt. De cliënt kon dan ook tijdens het gesprek de detailposten niet weerleggen. Dit komt ook omdat de cliënt nooit de boekhouding onder zich heeft gehad. Die ging van moeder naar de boekhouding naar zijn broer. De cliënt heeft herhaaldelijk aangegeven “ik weet niet welke posten juist zijn”. De cliënt voelde zich in een hoek gedrukt en klapte dicht. Er werd hem het verwijt gemaakt dat hij zijn moeders rekening leeg had geplunderd. De cliënt heeft in afwachting van de uitwerking van de akte, in de hal bij de notaris gewacht en toen getekend. De cliënt is van mening dat de notaris een morele verplichting heeft om bij grote gevolgen van zo’n schuldverklaring bedenktijd in te lassen. Het betrof immers een schuldbekentenis ter hoogte van circa € 85.000,– waarbij nog verschil van mening bestond over een tante Agaath lening en een schenking van € 5000,–. De cliënt heeft een half jaar gewacht met zijn klacht over de notaris omdat hij in eerste instantie niet aan zijn partner durfde te vertellen wat er was gebeurd. Desgevraagd geeft de cliënt aan dat het wel zou kunnen kloppen dat de notaris heeft aangegeven er nog even over na te denken.
Standpunt van de notaris
Voor het standpunt van de notaris verwijst de commissie naar het verweer van de notaris d.d. 9 december 2013. In de kern komt het verweer van de notaris op de klacht van de cliënt op het volgende neer.
De notaris geeft aan dat er een mondeling een opdracht tot dienstverlening overeengekomen is. De cliënt was ruim van tevoren uitgenodigd voor een bespreking met zijn broer en wist welk onderwerp besproken zou worden. Er heeft een uitgebreide bespreking plaatsgevonden en daarbij is de lijst van onttrekkingen post voor post nagelopen. Zowel de cliënt als zijn broer gaven aan er prijs op te stellen dat de afspraken direct werden vastgelegd. Er is door de notaris geen druk uitgeoefend. De cliënt gaf niet de indruk de gevolgen niet te overzien. De cliënt is nadrukkelijk gewezen op de gevolgen van ondertekening. De notaris verzoekt de commissie het verzoek van de cliënt af te wijzen.
Tijdens de zitting heeft de notaris nog het volgende toegelicht.
De notaris heeft het eerste gesprek gevoerd. Daarna heeft mevrouw Broekhuizen de akte opgesteld en de ondertekening begeleid. Het notariskantoor heeft een lijst met onttrekkingen opgesteld. De notaris heeft alleen feitelijkheden besproken. Er zijn door de notaris geen verwijten gemaakt. De notaris heeft na het opstellen van de lijst nadrukkelijk aangegeven: “ga naar huis, denk er goed over na. Ik hoor het wel als u eruit bent.” Partijen gaven zelf aan dat zij er niet uit zouden komen en verzochten een en ander direct vast te leggen. De notaris beaamt dat de cliënt tijdens het gesprek weinig spraakzaam was en dat hij bij alle posten opmerkte “het zal wel”. Dat een onttrekking van € 46.000,– een tante Agaath lening betrof is pas later bekend geworden.
De volmacht tot executie is gegeven aan de broer van de cliënt, niet aan de notaris.
Beoordeling van het geschil
Naar aanleiding van het over en weer door partijen gestelde overweegt de commissie het volgende.
De cliënt vordert op het digitale intakeformulier dat de schuldverklaring zoals ondertekend door de cliënt, wordt herzien. De cliënt geeft aan dat bepaalde bedragen niet thuishoren in de schuldbekentenis. De commissie merkt hierover op dat een dergelijk vordering buiten haar bevoegdheid valt en daar dan ook niet in kan treden.
De commissie beslist naar redelijkheid en billijkheid met inachtneming van de tussen partijen gesloten overeenkomst, waarbij zij als maatstaf voor het handelen van de notaris hanteert dat deze heeft gehandeld zoals verwacht mag worden van een redelijk bekwame en redelijk handelende notaris.
De commissie stelt uit hetgeen partijen over en weer hebben gesteld en ingebracht en als onvoldoende weersproken hebben gesteld, vast dat voor de cliënt duidelijk moet zijn geweest dat er bij de notaris over de vermeende onttrekkingen gesproken zou gaan worden en dat de cliënt de gevolgen van een en ander voor hem heeft kunnen overzien. Voorts heeft de notaris nog in dit verband onweersproken gesteld dat de cliënt hem desgevraagd heeft aangegeven dat hij het gelet op de overeen te komen schuldbekentenis financieel zwaar zou krijgen.
De commissie is van oordeel dat de notaris een verplichting heeft om bij het tekenen van een schuldbekentenis, zeker indachtig de gevolgen die dit voor partijen zal hebben alsmede gelet op de hoogte van het vastgestelde schuldbedrag, een bedenktijd in te lassen. Dat de notaris in deze hier een verwijt kan worden gemaakt is niet komen vast te staan. De cliënt heeft zijn door de notaris weersproken verwijt onvoldoende onderbouwd. Ter zitting heeft de cliënt desgevraagd ook erkend dat de notaris hem heeft voorgehouden naar huis te gaan en er nog eens goed over na te denken.
Dat de cliënt met de wederpartij vervolgens heeft afgezien van bedenktijd en de bewuste akte ter plekke heeft ondertekend, komt dan voor rekening en risico van de cliënt en kan de notaris niet worden verweten.
Of en in hoeverre de door de cliënt opgevoerde tante Agaathlening en de genoemde schenking van € 5000,–. achteraf bezien bij de berekening van het schuldbedrag hadden moeten worden meegewogen, behoeft bij de behandeling van de klacht dan ook geen verdere bespreking.
De commissie is voorts ook niet gebleken dat de notaris met enig handelen of nalaten de cliënt in deze onder druk heeft gezet of daaraan op enigerlei wijze heeft bijgedragen.
De commissie is op grond van hetgeen hiervoor is overwogen dan ook van oordeel dat niet is komen vast te staan dat de notaris in deze niet zou hebben gehandeld zoals verwacht mag worden van een redelijk bekwame en redelijk handelende notaris.
De klacht van de cliënt wordt derhalve afgewezen.
Derhalve dient als volgt te worden beslist.
Beslissing
De commissie:
– verklaart zich onbevoegd te oordelen over een herziening van de schuldverklaring, zoals hiervoor overwogen.
– wijst de klacht af.
Aldus beslist door de Geschillencommissie Notariaat op 7 januari 2014.