Commissie: Doe-Het-Zelfbedrijven
Categorie: Informatie
Jaartal: 2017
Soort uitspraak: -
Uitkomst: -
Referentiecode:
103448
De uitspraak:
Onderwerp van het geschil
Het geschil vloeit voort uit een op 15 oktober 2015 tussen partijen totstandgekomen overeenkomst. De ondernemer heeft zich daarbij verplicht tot het leveren van LED inbouwspots met toebehoren tegen de daarvoor door de consument te betalen prijs van € 1.045,15. De levering vond plaats op 15 oktober 2015. De consument heeft in februari 2016 de klacht voorgelegd aan de ondernemer.
Standpunt van de consument
Het standpunt van de consument luidt in hoofdzaak als volgt.
De geleverde LED inbouwspots zijn aangebracht in een verlaagd plafond. Achteraf heeft de consument moeten constateren dat alle LED lampen zachtjes blijven branden, nadat het licht is uitgeschakeld en dus energie blijven verbruiken.
De ondernemer heeft een oplossing voorgesteld in de vorm van het plaatsen van condensatoren aan de transformatoren. Dat had de ondernemer vooraf moeten adviseren. Om de voorgestelde oplossing te kunnen realiseren, moeten alle plafonds opnieuw open worden gemaakt, met alle kosten en overlast voor de consument van dien. De ondernemer heeft aangeboden om kosteloos 12 condensatoren ter beschikking te stellen ter waarde van in totaal € 12,–. Dat staat in geen verhouding tot de door de consument te lijden schade bij herstel.
Ter zitting heeft de consument verder nog – in hoofdzaak – het volgende aangevoerd.
De ondernemer heeft deskundige verkopers in dienst van wie ik mag verwachten dat ze mij advies geven. De verkoper heeft mij gevraagd waar ik de lampjes wilde gaan plaatsen en hoeveel. Daarbij is alles doorgenomen, maar hij heeft niet gewaarschuwd voor lekstroom. Ik verwijt de ondernemer dat ze me niet meteen hebben geadviseerd om condensatoren te plaatsen. Nu heb ik eerst de lampen moeten installeren om te zien wat ze doen.
De NEN-normen zijn nooit ter sprake gekomen. Ik heb nu meer dan 50 spots in mijn hele huis die 24/7 doorbranden. Dat kost mij stroom en dat energieverbruik levert mij schade op. Een neef van mij heeft deze spotjes ook gekocht en hij heeft wel meteen condensatoren meegekregen. Het huis is in 2012 opgeleverd. Ik kan me niet voorstellen dat het aan de installatie ligt. Er moet een probleem zijn met de lampen.
De consument verlangt vaststelling van de daadwerkelijke kosten voor het plaatsen van de condensatoren, met inbegrip van het herstellen van de plafonds, en vergoeding van die kosten door de ondernemer.
Standpunt van de ondernemer
Het standpunt van de ondernemer luidt in hoofdzaak als volgt.
De consument heeft inbouwspots met toebehoren gekocht. Die producten voldoen allemaal aan de overeenkomst. Zij vertonen geen gebreken.
Waar de consument zich over beklaagt betreft lekspanning. Dat is door de elektricien van de consument vastgesteld. Lekspanning is een fenomeen dat overal kan optreden.
Rondom elektriciteitskabels staat altijd een klein beetje stroom. Een LED lamp heeft maar een heel klein beetje stroom nodig om te gaan branden. Die lekstroom kan voldoende zijn. Die kan ervoor zorgen dat de lampen blijven branden, hoewel de schakelaar uit staat. Dat heeft niets te maken met de kwaliteit van de lampen.
Het is aan de consument om zich tevoren op de hoogte te stellen van de eigenschappen van producten die hij wil gaan verwerken. Wanneer nu de plafonds opengebroken moeten worden om bij de transformatoren condensatoren te plaatsen, dan komt dat voor risico van de consument. Hij dient de elektrische installatie zo in te richten dat de onderdelen daarvan (zoals bijvoorbeeld de transformatoren voor de LED lampen) in geval van een defect altijd bereikbaar zijn.
Ter zitting heeft de ondernemer verder nog – in hoofdzaak – het volgende aangevoerd.
Dit is de eerste keer dat ik dit probleem meemaak. Lekstroom kan ontstaan in de installatie in de woning. Dat kan bijvoorbeeld mede afhankelijk zijn van het type schakelaars dat in de installatie is geplaatst. Ik heb geen idee hoe dit bij de consument heeft kunnen gebeuren.
Deskundigenrapport
De door de commissie ingeschakelde deskundige heeft blijkens zijn rapport, voor zover thans van belang, het volgende vastgesteld.
Het kan inderdaad voorkomen, in een toch bijzonder geval, dat er een lekstroom in de installatie ontstaat die ervoor zorgt dat de LED inbouwspots op een minimale stand blijven branden. Dit kan veroorzaakt worden door inductie of door het feit dat een schakelaar (in dit geval een tiptoets) niet volledig de installatie scheidt en dus een kleine spanning doorlaat. Een kleine spanning is al voldoende om een LED te laten gloeien.
De ondernemer heeft dit probleem besproken met de fabrikant en zij hebben hier door middel van een proefopstelling geconstateerd dat het probleem door het aansluiten van een condensator op de driver opgelost kan worden. Daardoor wordt deze lekstroom geëlimineerd. De ondernemer kan de benodigde condensatoren leveren tegen een prijs van € 1,– per stuk.
Het probleem is echter dat de drivers waarop de condensatoren gemonteerd moeten worden ergens boven het plafond liggen. De exacte plaats van de drivers is volgens de consument niet bekend en ook de elektricien die de LED lampen voor de consument heeft geplaatst weet de exacte plaats niet.
De verlaagde plafonds, bestaande uit houten regelwerk met daaronder de plafond platen, in deze woning zijn door de consument aangebracht onder de betonplaten door, zodat er inbouwspotjes geplaatst zouden kunnen worden. De oorspronkelijk tijdens de bouw van de woning aangebrachte elektrische installatie, en dus ook de centraaldozen, zitten verwerkt in de betonvloeren en zijn door het plaatsen van de verlaagde plafonds onbereikbaar geworden. In de tussenruimte liggen de drivers maar ook de aansluitsnoeren en de inbouwspots. Dit houdt dus in dat de led installatie eveneens niet bereikbaar is.
In de Nen 1010 staat op bladzijde 135 in artikel 513.1 onder Algemeen:
“Elektrisch materiaal moet zo zijn opgesteld en aangelegd dat aansluitingen goed bereikbaar moeten zijn en bediening, inspectie en onderhoud gemakkelijk en veilig kunnen worden uitge-voerd.”
In dit geval is onderhoud dus niet mogelijk en daar zit dus ook het probleem: deze installatie is niet bereikbaar voor onderhoud en reparatie.
Herstel is mogelijk door het plaatsen van condensatoren. De daarmee gemoeide kosten begroot de deskundige op in totaal € 175,35 inclusief btw, maar exclusief de kosten voor het openen en herstellen van de plafonds. Die kan de deskundige niet begroten.
Beoordeling van het geschil
De commissie heeft het volgende overwogen.
Het door de consument ondervonden probleem wordt veroorzaakt door het feit dat een LED-lamp slechts een heel klein beetje stroom nodig heeft om al te gaan gloeien. Dat is echter geen gebrek van de lamp, maar een producteigenschap. In dit geval is niet gebleken dat de geleverde lampen of overige materialen gebreken vertonen.
Bij aankoop van materialen bij een ondernemer in deze branche mag de ondernemer ervan uitgaan dat de koper, die in beginsel zelf het gekochte gaat of laat verwerken, zich op de hoogte heeft gesteld van de producteigenschappen, dan wel derden inschakelt die op de hoogte zijn van de producteigenschappen. Bovendien is de vraag of zich een situatie voordoet waarin lekstroom kan ontstaan sterk afhankelijk van de inrichting van de elektrische installatie ter plekke waar de lampen ingebouwd gaan worden.
Een ondernemer zal niet direct op de hoogte zijn van die installatie en van een ondernemer in de branche kan niet worden verlangd dat al zijn verkooppersoneel dermate goed geschoold is op het gebied van elektrotechniek dat het de mogelijkheid van het optreden van lekstroom in een specifieke installatie zal kunnen onderkennen. Om die reden is de commissie van oordeel dat in dit geval geen grond bestaat om de ondernemer te verwijten dat hij een zorgplicht jegens de consument heeft geschonden.
Nu niet is gebleken dat de lampen of andere materialen gebreken vertonen en ook niet kan worden geoordeeld dat de ondernemer een mededelings- of andere zorgplicht heeft geschonden, bestaan geen gronden om het verlangde toe te wijzen. Daarom wordt beslist als na te melden.
Ten overvloede merkt de commissie nog het navolgende op. Het probleem met de lekstroom zou wellicht zijn oorzaak kunnen vinden in het gebruik van een type schakelaar (een éénpotige schakelaar die slechts één van de beide fases onderbreekt in de stroomleiding naar de lampen). De commissie geeft de consument in overweging om met zijn elektricien te overleggen of het plaatsen van een dubbelpotige schakelaar (eventueel vóór een dimmer) een oplossing kan bieden voor het probleem. In dat geval zouden de lampen weliswaar met twee schakelaars aan- en uitgeschakeld moeten worden, maar de kosten voor het plaatsen van een extra schakelaar zouden wel eens aanzienlijk lager kunnen zijn dan het plaatsen van condensatoren boven de plafonds.
Beslissing
Het door de consument verlangde wordt afgewezen.
Aldus beslist door de Geschillencommissie Doe-Het-Zelfbedrijven, op 16 november 2016.