Commissie: Notariaat
Categorie: Kosten
Jaartal: 2014
Soort uitspraak: -
Uitkomst: -
Referentiecode:
84375
De uitspraak:
Onderwerp van het geschil
Het geschil betreft de hoogte van de declaratie en het niet passeren van een akte door de notaris.
De cliënte heeft op 8 juni 2013 de klacht voorgelegd aan de notaris.
De cliënte heeft een bedrag van € 1.993,54 bij de commissie gedeponeerd.
Standpunt van de cliënte
De cliënte heeft haar klachten vermeld in het door haar gemachtigde d.d. 19 februari 2014 ingevulde klachtenformulier en de daarbij behorende bijlagen, waarvan de kern – kort en zakelijk – als volgt wordt weergegeven.
De cliënte klaagt erover dat de notaris de akte van het testament ten onrechte niet heeft gepasseerd en over de hoogte van de declaratie. De cliënte vindt een bedrag van € 500,– redelijk voor de verrichte werkzaamheden en verzoekt de commissie te bepalen dat het overige niet verschuldigd is.
Tijdens de zitting heeft de gemachtigde van de cliënte nog het volgende toegelicht.
De gemachtigde is na het overlijden van zijn vrouw bij de cliënte en haar man gaan wonen en is als een zoon voor hun. Formeel is hij een neef van de cliënte. De gemachtigde deed altijd zaken met de rechtsvoorganger van de notaris. De gesprekken die nu hebben plaatsgevonden waren heel informeel, gelet ook op de eerdere contacten. Er zijn toezeggingen gedaan dat reiskosten en bezoeken aan de cliënte zonder kosten zouden zijn.
De werkzaamheden die de notaris heeft verricht inzake de wijziging van de machtiging zijn naar tevredenheid verricht en wil de cliënte betalen. De wijziging van het testament heeft de notaris ten onrechte niet gedaan. De notaris twijfelde aan de wilsbekwaamheid van de cliënte. Om die reden wilde hij – ondanks dat de cliënte al een verklaring had van haar eigen huisarts – een verklaring van een onafhankelijke arts. Die verklaring zou naar zeggen van de notaris € 480,– kosten. Dit bedrag vond de cliënte te hoog en wilde zij niet betalen.
Het is gebruikelijk dat een notaris zo’n € 500,– vraagt voor werkzaamheden, maar een bedrag van bijna € 2.000,- vindt de cliënte niet reëel.
Standpunt van de notaris
Voor het standpunt van de notaris verwijst de commissie naar het verweer van de notaris d.d. 2 mei 2014. In de kern komt het verweer van de notaris op de klacht van de cliënte op het volgende neer.
De notaris geeft aan dat er een opdracht is verstrekt tot dienstverlening welke op 25 maart 2013 schriftelijk aan de cliënte is bevestigd. Daarbij is afgesproken dat de werkzaamheden op uurbasis in rekening zouden worden gebracht. De omstandigheden en gebeurtenissen van dit geval hebben ertoe geleid dat het ondertekenen van een nieuw testament niet in protocol van de notaris heeft plaatsgevonden. Dit bleek vanuit de professionele opstelling van de notaris en de daartoe door de wet aan hem opgelegde zorgverplichting niet mogelijk. De notaris heeft daarbij een nspanningsverplichting en hij heeft het nodige verricht om tot het opstellen en tekenen van het testament te komen. Het niet tekenen van de akte is niet aan de notaris te wijten, maar komt omdat de cliënte aangaf voorlopig niet verder te kunnen/willen gaan met het testament.
Tijdens de zitting heeft de notaris nog het volgende toegelicht.
Het ‘Stappenplan beoordeling wilsbekwaamheid ten behoeve van notariële dienstverlening’ zoals vastgesteld door de KNB, schrijft voor dat een onafhankelijk arts een oordeel moet geven over de gezondheid van de cliënte. Dit mag niet de eigen huisarts zijn. De notaris kan zich niet herinneren een prijs te hebben genoemd van € 480,–, een onderzoek kost zo’n € 250,–.
Dit was niet de enige reden dat de notaris het testament niet heeft gepasseerd. De cliënte was niet eenduidig in wat zij wilde op dit punt. In een van de gesprekken gaf zij aan dat zij geen wijziging van haar testament te willen en dat zij zich niet lekker voelde.
De notaris heeft al een korting toegepast van 40% en de uren van de rechtsvoorganger van de notaris zijn niet in rekening gebracht.
Beoordeling van het geschil
Naar aanleiding van het over en weer door partijen gestelde overweegt de commissie het volgende.
De notaris beroept zich op niet ontvankelijkheid van de klacht, omdat niet is gebleken van een machtiging van de cliënte aan haar gemachtigde. De gemachtigde heeft desgevraagd een volmacht in het geding gebracht, waaruit blijkt dat hij bevoegd is om namens de cliënte op te treden in dit geschil. De commissie wijst om die reden het beroep op niet ontvankelijkheid af.
De commissie beslist naar redelijkheid en billijkheid met inachtneming van de tussen partijen gesloten overeenkomst, waarbij zij als maatstaf voor het handelen van de notaris hanteert dat deze heeft gehandeld zoals verwacht mag worden van een redelijk bekwame en redelijk handelende notaris.
Vast staat dat tussen de notaris en de cliënte een overeenkomst tot dienstverlening is gesloten welke overeenkomst door de notaris per brief van 25 maart 2013 is bevestigd. Uit deze overeenkomst blijkt dat behandeling van de zaak plaatsvindt tegen tijdseenheden en op uurbasis. Voorts staat in deze opdrachtbevestiging expliciet vermeld: ‘ Indien u afziet van de ondertekening van een uiteindelijke akte zullen wij u de tot op dat moment gemaakte kosten in rekening brengen’.
Niet gebleken is dat hierop uitzonderingen zijn gemaakt of dat de cliënte tegen de bevestiging van de opdracht direct bezwaar heeft gemaakt. Dat er andere prijsafspraken zijn gemaakt, is door de cliënte onvoldoende onderbouwd en niet komen vast te staan.
De cliënte stelt zich op het standpunt dat zij niet wil betalen voor iets dat de notaris niet heeft geleverd. Hierover merkt de commissie op dat het enkele feit dat de genomen stappen niet hebben geleid tot het door de cliënte gewenste resultaat, nog niet maakt dat de notaris tekortgeschoten is in de uitvoering van de opdracht. Bij de uitvoering van de opdracht aan de notaris is immers in beginsel sprake van een inspanningsverbintenis en niet van een resultaatsverbintenis. De prestatie bestond niet in het behalen van een bepaald resultaat maar bestond daarin dat de notaris zich daarvoor diende in te spannen.
De notaris heeft aangegeven dat hij in het belang van de cliënte het stappenplan voornoemd heeft gevolgd om de wilsbekwaamheid van de cliënte te kunnen vaststellen. Volgens dit stappenplan dient, indien de notaris twijfelt over de wilsbekwaamheid van een cliënt, een onafhankelijk arts, niet zijnde de huisarts, een verklaring af te geven en de notaris heeft, gelet op zijn bevindingen, op goede gronden gemeend dat er een dergelijke verklaring vereist was. De cliënte weigerde medewerking te verlenen aan het verkrijgen van een dergelijke verklaring. Naar het oordeel van de commissie stond het de notaris in die situatie vrij om op basis van zijn eigen professionaliteit en verantwoordelijkheid als notaris te weigeren om het testament te passeren.
De commissie is voor wat betreft de door de notaris verrichte en door de cliënte niet betwiste werkzaamheden niet gebleken dat de hoogte of de omvang van de declaratie gelet op de verrichte werkzaamheden bovenmatig of buitenproportioneel zijn. Daarbij weegt de commissie mee dat de notaris zijn declaraties reeds heeft gematigd door niet alle verrichte werkzaamheden bij de cliënte in rekening te brengen.
De commissie is op grond van hetgeen hiervoor is overwogen dan ook van oordeel dat de notaris in deze heeft gehandeld zoals verwacht mag worden van een redelijk bekwame en redelijk handelende notaris. De klacht van de cliënte wordt derhalve afgewezen en daarbij zal de commissie bepalen dat de cliënte het openstaande bedrag ad € 1.993,54 aan de notaris moet voldoen en het terzake door de cliënte dit in depot gestorte bedrag aan de notaris zal worden overgemaakt.
Nu niet is gebleken van schade door toedoen van de notaris zal de commissie het verzoek van cliënte voor een in redelijkheid en billijkheid vast te stellen vergoeding, afwijzen.
Derhalve dient als volgt te worden beslist.
Beslissing
De commissie:
– wijst de klacht en het overig door de cliënte gevorderde af;
– bepaalt dat de cliënte het openstaande bedrag ad € 1.993,54 aan de notaris dient te voldoen en dat het terzake door de cliënte in depot gestorte bedrag aan de notaris zal worden overgemaakt.
Aldus beslist door de Geschillencommissie Notariaat, op 18 juli 2014.