Commissie: Notariaat
Categorie: Dienstverlening
Jaartal: 2022
Soort uitspraak: bindend advies
Uitkomst: Ongegrond
Referentiecode:
183182/188996
De uitspraak:
Waar gaat de uitspraak over?
Dit geschil vloeit voort uit een overeenkomst van opdracht waarbij notaris zich heeft verplicht een nalatenschap voor client af te wikkelen. Client stelt dat de afwikkeling van de nalatenschap te lang heeft geduurd en te veel heeft gekost. De commissie oordeelt dat de notaris niks te wijten valt nu de erfgenamen, inclusief cliënt, hebben ingestemd met de wijze van afwikkeling. De klacht is ongegrond verklaard.
De uitspraak
Behandeling van het geschil
Partijen zijn overeengekomen dit geschil bij bindend advies door de Geschillencommissie Notariaat (verder te noemen: de commissie) te laten beslechten.
De commissie heeft kennisgenomen van de overgelegde stukken.
Partijen hebben ingestemd met schriftelijke afdoening van de zaak. De commissie is bij elkaar gekomen op 28 november 2022 te Den Haag
Onderwerp van het geschil
De cliënt heeft de klacht voorgelegd aan de notaris.
Het geschil betreft de kwaliteit van dienstverlening bij de afwikkeling van een nalatenschap.
Standpunt van de cliënt
Voor het standpunt van de cliënt verwijst de commissie naar de overgelegde stukken. In de kern komt het standpunt erop neer dat de afwikkeling van de nalatenschap van mevrouw [naam] te lang heeft geduurd en te veel heeft gekost.
Alle kosten dienen naar normale proporties te worden teruggebracht, de kosten voor onderzoek naar de erfgenamen dienen te worden geschrapt. Daarnaast dient er een schadevergoeding te komen voor:
– het ontnemen van de mogelijkheid om sieraden te verwerven via de veiling daarvan;
– het onnodig werk wat besteed moest worden aan de nalatenschap;
– de kosten voor rechtsbijstand.
Een reprimande voor de wijze van handelen van de notaris in overeenstemming met wat de commissie gebruikelijk acht is wenselijk.
Standpunt van de notaris
Voor het standpunt van de notaris verwijst de commissie naar de overgelegde stukken. In de kern komt het standpunt op het volgende neer.
Voor de notaris is niet duidelijk over welk bedrag de cliënt klaagt. De cliënt is voor 1/12 deel gerechtigd in de nalatenschap.
Nadat een Genealogisch Bureau onderzoek heeft gedaan naar alle familieleden heeft de notaris aan de hand van de wettekst beoordeeld welke familieleden tot dat de nalatenschap gerechtigd zijn. De overledene had niet bij testament over haar nalatenschap beschikt en niemand kon de notaris informatie geven over de familie. Het onderzoek heeft lang geduurd en meerdere malen heeft de notaris bij het Bureau erop aangedrongen om voortgang te maken met het onderzoek.
Nadat het onderzoek was afgerond is de notaris overgegaan tot aanschrijving van alle familieleden. Alle familieleden, met uitzondering van de cliënt, hebben meegewerkt aan de afwikkeling van de nalatenschap naar aanleiding van de door de notaris gedane voorstellen. De cliënt was de enige erfgenaam die niet bereid was de notaris een boedelvolmacht te verlenen. De cliënt was van mening, dat de notaris maar moest opschieten met de afwikkeling en dat de notaris het geld maar moest verdelen. Aanvankelijk wilde de cliënt de nalatenschap verwerpen, maar na uitleg van het kantoor, dat zijn kinderen de nalatenschap zouden verkrijgen, heeft hij toch besloten de nalatenschap beneficiair te aanvaarden.
De Belastingdienst heeft een voorlopige aanslag erfbelasting opgelegd in de periode dat nog niet bekend was wie de erfgenamen waren en heeft derhalve een voorlopige aanslag erfbelasting opgelegd en heeft gedaan alsof er één erfgenaam aanwezig was. Toen bleek dat er veel meer erfgenamen aanwezig waren moest een definitieve aangifte erfbelasting worden ingediend om de betaalde erfbelasting grotendeels terug te krijgen. De notaris heeft de cliënt uitgelegd, dat – omdat de notaris geen boedelvolmacht van hem had ontvangen – hij voor hem geen aangifte erfbelasting heeft gedaan.
De rekening en verantwoording is door alle overige erfgenamen goedgekeurd. Uit dit overzicht blijkt dat de cliënt een bedrag van € 1.280,41 heeft ontvangen. Voorts is uit het overzicht op te maken, dat door het kantoor in totaal aan onkosten is gedeclareerd € 12.139,27. Alle overige erfgenamen zijn met deze declaraties akkoord gegaan. Het aandeel van de cliënt in dit bedrag bedraagt € 1.011,61. De notaris realiseert zich dat hij zonder toestemming van de cliënt zijn aandeel in de kosten niet had mogen inhouden ten laste van zijn erfdeel.
Beoordeling van het geschil
De commissie heeft het volgende overwogen.
De commissie beslist naar redelijkheid en billijkheid met inachtneming van de tussen partijen gesloten overeenkomst, waarbij zij als maatstaf voor het handelen van de notaris hanteert dat deze heeft gehandeld, zoals verwacht mag worden van een redelijk bekwame en redelijk handelende notaris.
In de kern klaagt de cliënt over de kwaliteit van dienstverlening. De afwikkeling van de nalatenschap heeft te lang geduurd en te veel geld gekost. De notaris heeft bij brief van 18 oktober 2022 op de klacht gereageerd, zoals hiervoor bij het standpunt van de notaris verkort weergegeven.
De commissie is van oordeel dat zij in de overgelegde stukken geen gronden of aanwijzingen aantreft voor deze door de cliënt geformuleerde en door de notaris gemotiveerd weersproken verwijten. In weerwil van het door de cliënt gestelde kan in deze op grond van hetgeen is ingebracht naar het oordeel van de commissie niet de conclusie worden getrokken dat de uitvoering van de opdracht niet naar behoren heeft plaatsgevonden.
De commissie stelt op basis van de overgelegde stukken vast dat het onderzoek naar de erfgenamen lang heeft geduurd. Niet is gebleken dat dit aan de notaris te wijten is. De notaris heeft in zijn brief van 18 oktober 2022 ook toegelicht waarom het onderzoek zo lang heeft geduurd. De wet schrijft voor wie gerechtigd is tot de nalatenschap en de notaris dient dit te onderzoeken. In dit geval zouden er potentieel veel erfgenamen kunnen zijn.
Ook het verwijt dat de notaris tijd en kosten had kunnen besparen door aan de familie te vragen wie er tot de erfgenamen behoorden, treft geen doel. Het is een notaris gezien zijn onpartijdig standpunt immers niet toegestaan om af te gaan op aanwijzingen/instructies hieromtrent van partijen. De notaris heeft de juiste keuze gemaakt door het inschakelen van een Genealogisch Bureau.
Ook ten aanzien van de wijze van afwikkeling van de nalatenschap is niet gebleken dat de notaris enig verwijt kan worden gemaakt. De kantonrechter heeft ook goedkeuring gegeven aan de wijze van afwikkeling. Daarnaast hebben de overige erfgenamen ingestemd met de wijze van afwikkeling door de notaris. Het verschil in bedragen is waarschijnlijk te verklaren doordat voor de cliënt geen aangifte erfbelasting is gedaan. Voor die aangifte heeft de notaris ook geen volmacht van de cliënt gekregen.
Naar het oordeel van de commissie heeft de notaris dan ook gehandeld zoals verwacht mag worden van een redelijk bekwame en redelijk handelende notaris.
Op grond van het voorgaande is de commissie van oordeel dat de klacht ongegrond is. Het door de cliënt verlangde wordt afgewezen.
Derhalve wordt als volgt beslist.
Beslissing
De commissie:
– verklaart de klacht ongegrond;
– wijst af het door de cliënt verlangde.
Aldus beslist door de Geschillencommissie Notariaat, bestaande uit de heer mr. N. Schaar, voorzitter, de heer mr. M. de Waal, de heer H.W. Zuur, leden, in aanwezigheid van mevrouw mr. L. Kramer, secretaris, op 28 november 2022.