Commissie: Notariaat
Categorie: Communicatie
Jaartal: 2023
Soort uitspraak: bindend advies
Uitkomst: ten dele gegrond
Referentiecode:
202637/223335
De uitspraak:
Waar gaat de uitspraak over?
De cliënte heeft de notaris opdracht gegeven om de nalatenschap van haar ex-partner af te wikkelen. De cliënte heeft een zevental klachten over de kwaliteit van de dienstverlening van de notaris. Klachtonderdeel zes, met betrekking tot de communicatie, is gegrond, de overige klachtonderdelen zijn ongegrond. De notaris heeft ter zitting erkend dat de uren die gepaard zijn gegaan met het overnemen van het dossier door de tweede behandelaar niet voor rekening van de cliënte dienen te komen. De commissie neemt dat over en zal de notaris veroordelen dat bedrag terug te betalen. De klacht is ten dele gegrond.
De uitspraak
Behandeling van het geschil
Partijen zijn overeengekomen dit geschil bij bindend advies door de Geschillencommissie Notariaat (verder te noemen: de commissie) te laten beslechten.
De commissie heeft kennisgenomen van de overgelegde stukken.
De behandeling heeft (via videoverbinding) plaatsgevonden op 13 oktober 2023 te Den Haag.
Partijen zijn tijdig en behoorlijk opgeroepen ter zitting te verschijnen. De cliënte werd bijgestaan door haar gemachtigde.
Partijen hebben ter zitting hun standpunt toegelicht.
Onderwerp van het geschil
De cliënt heeft de klacht voorgelegd aan de notaris.
Het geschil betreft de kwaliteit van dienstverlening van de notaris in de afwikkeling van een nalatenschap.
Standpunt van de cliënte
Voor het standpunt van de cliënte verwijst de commissie naar de overgelegde stukken. In de kern komt het standpunt op het volgende neer.
De cliënte heeft de notaris als wettelijk vertegenwoordiger van haar minderjarige kinderen opdracht gegeven om de nalatenschap van haar ex-partner af te wikkelen. De cliënte klaagt over de kwaliteit van dienstverlening.
Klacht 1: inboedel niet volgens afspraak en naar tevredenheid afgehandeld
Het is voor de cliënte niet meer te achterhalen waar de inboedel precies uit bestond en het is dan ook niet mogelijk een exacte schadeclaim daarvoor te bepalen. De cliënte verlangt dat de uren gespendeerd aan het ophelderen van de inboedellijst van 19 april 2016 niet ten laste van de erfenis komen. In de urendeclaratie van het notariskantoor is tussen 19 april 2016 en 10 januari 2018 een totaal van € 1.146,‑‑ gedeclareerd. De cliënte wil dat dit bedrag terug wordt betaald.
Klacht 2: extra kosten door late verkoop van de woning
De notaris heeft niet tijdig gereageerd om de nalatenschap goed af te kunnen handelen. De extra kosten voor het aanhouden van de woning komen ten laste van de erfenis. Het is niet goed te berekenen wat de exacte schade is, omdat het maar de vraag is of de woning echt eerder verkocht had kunnen zijn dan nu het geval is. Echter, wel zijn de mogelijkheden om eerder te verkopen tenietgedaan door het handelen van de notaris.
Klacht 3: geen opdracht om wezenpensioen en verzekering af te handelen
De cliënte heeft de notaris geen opdracht gegeven om de pensioenuitkeringen te regelen. Uiteindelijk heeft de cliënte het zelf moeten regelen. De notaris heeft € 804,– voor deze werkzaamheden in rekening gebracht. De cliënte wil dat dit bedrag terug wordt betaald. Op zijn minst verlangt de cliënte compensatie van de misgelopen wettelijke rente van 2% tussen 29 december 2015 en 9 februari 2018 vanwege het late handelen.
Klacht 4: geen opdracht voor een rechtszaak in Thailand
De notaris heeft verhalen van derden voor waar aangenomen en een volmacht voorbereid zonder voldoende te controleren of er baten voor de nalatenschap zouden kunnen zijn en of de cliënte hierachter stond. Gevolg is nu dat de notaris € 1.572,50 aan uren declareert voor iets wat niets heeft opgeleverd. De cliënte wil dat dit bedrag terug wordt betaald.
Klacht 5: ouderlijk gezag negeren en veel communicatie met pleegouders
De notaris heeft het ouderlijk gezag van de cliënte genegeerd. Daarnaast is er veel onnodig gecommuniceerd met de pleegouders. De cliënte wil dat een bedrag van € 1.834,– terug wordt betaald.
Klacht 6: communicatie niet open en helder
Het doorberekenen van de kosten van € 830,– voor het samenstellen en versturen van de brieven van 8 januari 2018 en 30 mei 2018 nadat de cliënte diverse klachten heeft geuit is niet terecht. De doorberekende kosten voor de communicatie met de advocaat van de rechtsbijstandsverzekering en het wederom aanpassen van de akte van verdeling bedragen € 252,–. Ook dit is onterecht. De cliënte verlangt dat een bedrag van in totaal € 1.082,– terug wordt betaald.
Klacht 7: meerdere malen opstellen van de akte van verdeling met fouten
Gezien het geheel aan klachten is de cliënte niet meer bereid te accepteren dat alle kosten voor het opstellen van de akte van verdeling en het eindoverzicht ten laste van de erfenis komen. Het notariskantoor heeft niet efficiënt en professioneel heeft gehandeld. De cliënte had meer coulance verwacht door de vele fouten, interne overdrachten en vertragingen. De cliënte verlangt dat een bedrag van € 952,– terug wordt betaald.
Standpunt van de notaris
De notaris heeft tijdens de zitting inhoudelijk op de klachten gereageerd.
Klacht 1: inboedel niet volgens afspraak en naar tevredenheid afgehandeld
De postzegelverzameling kwam bij de zwager vandaan. De vraag of er iets gestolen is en of de zwager iets achterover heeft gedrukt, kan de notaris niet beantwoorden. De notaris heeft de inboedel door een professioneel bedrijf laten afvoeren. Er is veel gecorrespondeerd over de inboedel.
Klacht 2: extra kosten door late verkoop van de woning
De cliënte is te optimistisch over de verkoop van een woning in een nalatenschap. De notaris heeft te maken met minderjarige kinderen en heeft voor de verkoop van de woning toestemming nodig van de kantonrechter. Het is gebruikelijk dat de kosten van de woning tot de verkoop doorlopen. Vanaf het overlijden heeft het vijf tot zes maanden geduurd voordat de verkoopopdracht is verleend. Dat is niet ongebruikelijk lang. Bij een opgaande markt, waar destijds sprake van was, kan het voordeliger zijn geweest om later te verkopen. Maar dat blijft speculatief.
Klacht 3: geen opdracht om wezenpensioen en verzekering af te handelen
De verleende machtiging in de verklaring van erfrecht is een standaardformulering. De gezinsvoogd bemoeide zich met de nalatenschap. De rol van de gezinsvoogd is voor de notaris ook onduidelijk geweest.
De cliënte zegt dat de notaris deze werkzaamheden niet hoefde uit te voeren. Daar heeft de notaris een andere kijk op gehad. De notaris handelde in het belang van de minderjarigen. De notaris voelde zich genoodzaakt om als beschermheer van de kinderen op te werpen. De cliënte maakt de notaris het verwijt dat de verzekeringsmaatschappij er twee jaar over heeft gedaan om de uitkering toe te kennen, doordat de notaris zich er tegenaan heeft bemoeid, dat is onterecht.
Klacht 4: geen opdracht voor een rechtszaak in Thailand
De notaris moet in het belang van de kinderen kijken of er enig vermogen in Thailand is. De notaris heeft dit proberen uit te zoeken, totdat vanuit Thailand het bericht kwam dat de kosten niet op zouden wegen tegen de baten. Hoewel de cliënte niet wilde dat de notaris onderzoek zou laten doen, had de notaris destijds te maken met de pleegouders en de gezinsvoogd die daar anders over dachten. Van een zorgvuldig handelend notaris mag worden verwacht dat hij actie onderneemt.
Klacht 5: ouderlijk gezag negeren en veel communicatie met pleegouders
De notaris had destijds te maken met de pleegouders en de gezinsvoogd. Er is een gesprek geweest op kantoor. De kinderen woonden bij de overleden vader. De pleegvader (zwager) heeft zich toen tijdelijk ontfermd over de zorg voor de kinderen.
Klacht 6: communicatie niet open en helder
Er is veel gemaild en gebeld ter beantwoording van vragen. Communicatie is belangrijk. De notaris is van mening dat hij soms wat adequater had kunnen reageren. Daarbij kan het niet zo zijn dat de cliënte de dupe is van het feit dat toen de eerste behandelaar van het dossier overleden is en de tweede behandelaar het dossier heeft moeten overnemen en zich heeft moeten inlezen, de kosten daarvan voor rekening van de cliënte te komen. Het gaat om een bedrag van ongeveer € 1.200,–.
Klacht 7: meerdere malen opstellen van de akte van verdeling met fouten
De concept akte van verdeling is ter beoordeling voorgelegd aan partijen. De akte gaat ook naar de kantonrechter. De wijzigingen betreffen de aanpassing van bedragen. Dat sprake is van fouten, kan zo ervaren worden. Wijzigingen komen vaak doordat er nog informatie bijkomt die erin verwerkt moet worden.
Beoordeling van het geschil
De commissie heeft het volgende overwogen.
De commissie beslist naar redelijkheid en billijkheid, waarbij zij als maatstaf voor het handelen van de notaris hanteren dat deze heeft gehandeld zoals verwacht mag worden van een redelijk bekwame en redelijk handelende notaris.
De notaris heeft aangevoerd dat het dossier al enkele jaren geleden is afgesloten, dat de akte van verdeling is goedgekeurd door de kantonrechter en dat het op zo’n laat moment indienen van een klacht wellicht in strijd is met de redelijkheid en billijkheid.
De notaris heeft niet aangevoerd dat de consument te laat heeft geklaagd en derhalve niet-ontvankelijk dient te worden verklaard. De commissie ziet daartoe ook geen aanleiding. Het feit dat de werkzaamheden enkele jaren geleden zijn voltooid leidt niet tot een ander oordeel.
De commissie stelt vast dat de cliënte de urenspecificatie niet als zodanig heeft betwist dat zij stelt dat de gedeclareerde uren niet gewerkt zijn.
Klacht 1: inboedel niet volgens afspraak en naar tevredenheid afgehandeld
Klachtonderdeel 1 is ongegrond. Ook al zou de notaris ten aanzien van de verdeling of afgifte van de inboedel niet slagvaardig genoeg zijn geweest, dan maakt dat niet dat de genoemde kosten niet gemaakt zijn. Het door de cliënte verlangde wordt afgewezen.
Klacht 2: extra kosten door late verkoop van de woning
De cliënte heeft niet voldoende aannemelijk gemaakt dat als de woning eerder in de verkoop was gezet, deze kosten zouden zijn voorkomen (bij gelijkblijvende opbrengst van de woning). Gelet op de stijgende woningmarkt had de opbrengst in dat geval ook lager kunnen zijn geweest. De cliënte heeft de door haar gestelde schade niet aannemelijk gemaakt. Klachtonderdeel 2 is dan ook ongegrond. Het door de cliënte verlangde wordt afgewezen.
Klacht 3: geen opdracht om wezenpensioen en verzekering af te handelen
Uit de verklaring van erfrecht van 19 november 2015 blijkt dat de cliënte een volmacht heeft gegeven aan medewerkers van het notariskantoor om uitkeringen zoals van levensverzekering of pensioen, door het overlijden van de erflater opeisbaar geworden en aan de nalatenschap of aan de erfgename toekomende, te innen. De cliënte heeft deze volmacht een maand later ingetrokken. Naar het oordeel van de commissie dient de notaris zich op zijn minst de vraag te stellen of het in belang van de kinderen is om het wezenpensioen en de verzekering af te handelen. Dat de cliënte de opdracht voor deze werkzaamheden heeft ingetrokken, betekent niet dat de notaris deze werkzaamheden gelet op het belang van de kinderen niet meer moet doen.
Niet gebleken is dat de in rekening gebrachte kosten van € 804,– disproportioneel zijn. De cliënte kan zich, wanneer zij zich op het standpunt stelt dat zij geen opdracht heeft gegeven voor de werkzaamheden, ook niet over beklagen dat de notaris traag heeft gehandeld ongegrond. Het door de cliënte verlangde wordt afgewezen.
Klacht 4: geen opdracht voor een rechtszaak in Thailand
Naar het oordeel van de commissie heeft de notaris in het belang van de kinderen gehandeld door in Thailand te laten onderzoeken of er vermogen van de erflater aanwezig was. De notaris heeft deze werkzaamheden beëindigd toen bleek dat de baten niet zouden opwegen tegen de kosten.
Het bedrag dat de notaris voor de werkzaamheden in rekening heeft gebracht komt de commissie niet disproportioneel voor. Het klachtonderdeel is dan ook ongegrond en het door de cliënte verlangde wordt afgewezen.
Klacht 5: ouderlijk gezag negeren en veel communicatie met pleegouders
De notaris heeft gemeend dat het in belang van de kinderen was om overleg te plegen met de pleegouders, nu de kinderen ten tijde van het overlijden van erflater en kort daarna bij de pleegouders verbleven. Dat komt de commissie redelijk voor. Dat de notaris het ouderlijk gezag van de cliënte heeft genegeerd is niet gebleken. Het klachtonderdeel is ongegrond en het door de cliënte verlangde wordt afgewezen.
Klacht 6: communicatie niet open en helder
De notaris heeft tijdens de zitting erkend dat de uren die gepaard zijn gegaan met het overnemen van het dossier door de tweede behandelaar niet voor rekening van de cliënte dienen te komen. Ook heeft de notaris erkend dat niet altijd adequaat is gereageerd. Volgens de notaris gaat hiermee een bedrag gemoeid van € 1.200,–. De commissie zal dat bedrag toewijzen. In zoverre is het klachtonderdeel gegrond.
Klacht 7: meerdere malen opstellen van de akte van verdeling met fouten
De cliënte gaat er ten onrechte van uit dat voor het aanpassen van de akte van verdeling geen kosten in rekening mogen worden gebracht. Niet gebleken is dat er evidente fouten in de akte zijn blijven staan nadat daar al eerder op was gewezen. Het klachtonderdeel is ongegrond en het door de cliënte verlangde wordt afgewezen.
Op grond van het voorgaande is de commissie van oordeel dat klachtonderdeel 6 gegrond is en dat de klachtonderdelen 1 tot en met 5 en 7 ongegrond zijn.
De notaris dient aan de cliënte een bedrag van € 1.200,– terug te betalen. Bovendien dient de notaris overeenkomstig het reglement van de commissie het klachtengeld aan de cliënte te vergoeden, namelijk een bedrag van € 52,50. Overeenkomstig het reglement van de commissie is de notaris aan de commissie behandelingskosten verschuldigd. Deze behandelingskosten worden gematigd met 50%.
Derhalve wordt als volgt beslist.
Beslissing
De commissie:
- verklaart klachtonderdeel 6 gegrond en klachtonderdelen 1 tot en met 5 en 7 ongegrond;
- veroordeelt de notaris tot betaling van € 1.200,– aan de cliënte te voldoen binnen vier weken na verzending van dit bindend advies;
- bovendien dient de notaris overeenkomstig het reglement van de commissie het klachtengeld aan de cliënte te vergoeden, namelijk een bedrag van € 52,50;
- overeenkomstig het reglement van de commissie is de notaris aan de commissie behandelingskosten verschuldigd. Deze behandelingskosten worden gematigd met 50%.
- wijst af het meer of anders verlangde.
Aldus beslist door de Geschillencommissie Notariaat, bestaande uit de heer mr. A.G.M. Zander, voorzitter, mevrouw mr. B. van Dis, de heer H.W. Zuur, leden, in aanwezigheid van mevrouw mr. L. Kramer, secretaris, op 13 oktober 2023.