Commissie: Klussenbedrijven
Categorie: Kwaliteit geleverde werk / ondeugdelijke levering
Jaartal: 2023
Soort uitspraak: tussenadvies
Uitkomst: aanvullend deskundigenonderzoek nodig
Referentiecode:
203883/222021
De uitspraak:
Waar gaat de uitspraak over?
Een consument diende een klacht in bij de Geschillencommissie Klussenbedrijven over gebreken aan een gerenoveerde badkamer. De klachten betroffen onder meer uitslaande voegen, verkleurde tegels, een slecht geplaatste thermostaat, slordig tegel- en kitwerk en lekkage bij de douchewand. De ondernemer had vooraf geen inspectie uitgevoerd en baseerde zijn offerte op foto’s, waardoor essentiële technische details over het hoofd werden gezien. De deskundige stelde vast dat meerdere onderdelen niet voldeden aan de eisen van goed en deugdelijk werk.
Het bedieningspaneel van de vloerverwarming was op een onbereikbare plek geïnstalleerd, het tegelwerk vertoonde hoogteverschillen en verkleuringen, het kitwerk was onvoldoende waterdicht en de douchecabine was ondeugdelijk gemonteerd. De deskundige adviseerde herstelmaatregelen, waaronder verplaatsing van het bedieningspaneel, herstel van tegel- en voegwerk, waterdichte aansluiting van de draingoot en volledige herinstallatie van de douchecabine.
De commissie oordeelde dat het werk op meerdere punten ondeugdelijk is uitgevoerd en koos, op verzoek van de consument, voor een financiële oplossing in plaats van herstel door de ondernemer. Omdat het deskundigenrapport geen kostenbegroting bevatte, zal een nader deskundige worden ingeschakeld om een gedetailleerde begroting en omschrijving van de herstelwerkzaamheden op te stellen. Daarbij moet rekening worden gehouden met esthetische aspecten en het ontbreken van reservetegels. De commissie houdt verdere beslissingen aan tot dit aanvullende rapport is ontvangen.
De volledige uitspraak
Onderwerp van het geschil
De consument heeft de klacht voorgelegd aan de ondernemer.
Het geschil betreft een badkamer.
Standpunt van de consument
Voor het standpunt van de consument verwijst de commissie naar de overgelegde stukken. In de kern komt het standpunt op het volgende neer.
Sinds de zomer 2022 zijn wij bezig om de (in het voorjaar van 2022 geheel gerenoveerde badkamer) in goede staat te krijgen. Groot probleem is voegwerk dat “uitslaat”; tegels en voegwerk verkleuren; rare plaatsing bedieningspaneel vloerverwarming; slordig tegel- en kitwerk en lekkage douchewand. Contact leggen en afspraken die nagekomen worden blijkt moeizaam met de ondernemer. Dit heeft de VLOK helaas ook al moeten ondervinden.
Standpunt van de ondernemer
Voor het standpunt van de ondernemer verwijst de commissie naar de overgelegde stukken en hertgeen de ondernemer ter zitting naar voren heeft gebracht. In de kern komt het standpunt op het volgende neer.
Ik betwist dat met mij moeilijk contact te leggen is. Voor het vaststellen van de oorzaak van de verkleuring is een onderzoek nodig, maar de consument wilde niet meewerken.
Ik heb nog stukken, waaronder de offerte, aan het dossier toegevoegd. Pas onlangs heb ik de inlogcodes ontvangen.
Rapport van de deskundige
De deskundige heeft het volgende gerapporteerd.
In 2021 is door ondernemer op de eerste verdieping grenzend aan het achterdakvlak een badkamer gerenoveerd. Enkele weken na de oplevering van de badkamer op 13 november 2021 is ondernemer op de hoogte gesteld van de klachten. Ondernemer heeft begin 2022 de voegen van de vloertegels uitgekrabd en opnieuw gevoegd. Het is niet zeker of ondernemer ook de voegen van de wandtegels heeft hersteld. Na het opnieuw voegen is het wit uitslaan van de voegen weer teruggekomen. De eerste geregistreerde klachtmelding is van 15 juli 2022.
Het betreft een badkamer met een vloeroppervlakte van ca. 1,80 m x 1,95 m. De badkamer is voorzien van een douchecabine, wandcloset en een wastafelmeubel.
In de verhoogde badkamervloer is onder de vloertegels een elektrische vloerverwarming geïnstalleerd, waarvan het bedieningspaneel (aan/uitthermostaat met draaiknop) tussen de wastafelmeubel en zijwand op een onzichtbare en moeilijke bereikbare plaats is geïnstalleerd.
De ruimte tussen de wastafelmeubel en de wand bedraagt slechts ca. 100 mm. Om de draaiknop op de juiste stand te zetten moet gebruik worden gemaakt van een spiegeltje. Het moge duidelijk zijn dat de thermostaat niet op een functionele plaats is geïnstalleerd. En ook warmte technisch gezien zit de thermostaat niet op een doelmatige locatie.
Tegelwerk
Aangezien partijen geen bepaalde kwaliteitseisen voor wat betreft het tegelwerk zijn overeengekomen, is als leidraad voor de toetsing gebruik gemaakt van de “Uitvoeringsrichtlijn voor het aanbrengen van wand- en vloertegels”, uitgave van de SKGIKOB d.d. 13.04.2018. Voor dergelijke verbouwingen is op zijn minst tegelgroep 2 gebruikelijk. In voornoemde “Uitvoeringsrichtlijn” wordt tegelgroep 2 als volgt omschreven:
“Is tegelwerk dat moet voldoen aan een gemiddelde visuele kwaliteit (bijvoorbeeld regulier tegelwerk in woningen), of tegelwerk met voegbreedte 2-6 mm”.
Voor de vloer zijn keramische tegels met een afmeting van ca. 600 x 600 mm en een voegbreedte van ca. 3 mm. De bestaande wanden/ dakvlak zijn met keramische tegels afmeting van ca. 290 x 395 mm en een voegbreedte van ca. 3 mm bekleed. De voegen zijn platvol uitgevoerd. Bij het afkloppen van de vloer en wandtegels zijn geen onthechte tegels geconstateerd.
Bij een wandtegel in het douchegedeelte is bij het afkloppen over een klein oppervlak een holklinkend gedeelte hoorbaar. Vermoedelijk heeft het tegeloppervlak de lijmlaag niet geheel gepakt. Het aanwezige lijmcontactoppervlak van deze wandtegel is nog voldoende. Het hoogteverschil tussen de aansluitende tegelranden is bij een wandtegel ca. 3 mm gemeten, deze afwijking is niet toelaatbaar.
In de “uitvoeringsrichtlijn SKG- IKOB” wordt voor hoogteverschillen tussen de tegelranden een limiet gesteld van 1 mm. De overige gemeten hoogteverschillen tussen de tegelranden bedragen niet meer dan 1 mm.
Ten aanzien van het verschil in voegbreedte, het verloop van de tegels en onderling verschil in het voegpatroon zijn geen ontoelaatbare afwijkingen vastgesteld. De douchewand grenzend aan de overloopwand is niet symmetrisch betegeld. De gesneden vloertegels nabij de draingoot zijn niet in het tegelpatroon van de vloer gelegd. De onderste drie rijen wandtegels inclusief de voegen in het douchegedeelte vertonen een roze uitbloei c.q. verkleuringen. Op deze wandtegels zijn ook lekstrepen vanuit de voegen zichtbaar.
Rondom de draingoot zijn de voegen plaatselijk wit uitgeslagen. De oorzaak hiervan wordt behandeld onder het volgende hoofdstukje kitwerk. Naast de douchecabine nabij het schuine dakvlak is een klein stukje voeg van de vloertegels wit uitgeslagen. De vloertegels langs de wanden en draingoot zijn eveneens verkleurd.
Kitwerk
In de hoekontmoeting van het schuine dakvlak met het plafond is een zeer brede geelachtige kitvoeg van ca. 18 mm breedte toegepast. De kitvoeg is verkleurd. Daarbij is in deze hoekontmoeting een witte rand van circa 18 mm breedte zichtbaar, vermoedelijk van de dakconstructie. Ondernemer heeft voor wat betreft deze hoekontmoeting onvoldoende rekening gehouden met het esthetische aspect van een badkamer.
Met een voelermaat is vastgesteld dat kitvoegen rondom de draingoot van de douche grotendeels zijn onthecht of inmiddels plaatselijk verdwenen. Hierdoor zijn de cementen voegen onder de kitvoegen aangetast en wit uitgeslagen. Plaatselijk zitten gaten in de het voegwerk. Rondom de draingoot is de vloerafwerking onvoldoende waterdicht, met als gevolg dat het lekwater in de onderliggende constructie dringt en het wit uitslaan van de voegen veroorzaakt. In de aansluitende slaapkamer en overloop zijn op de wanden geen vochtsymptomen waarneembaar. Eveneens zijn met een digitale vochtmeter op de wanden geen verhoogde vochtpercentages gemeten.
Lekkage douchewand
Met behulp van de handdouche is de douchecabine van binnenuit besproeid. Het water stroomde uit de aansluitingen van de liggende glasprofielen met het glaspaneel. Aan de bovenzijde zit de glazenwand los, met als gevolg dat de douchedeur niet meer waterdicht tegen het uit het lood staande glazen zijpaneel sluit. De bevestiging van de douchecabine tegen de tegelwand naast de badkamerdeur is onvoldoende. Het glaspaneel valt aan de bovenzijde niet in het sluitprofiel tegen de tegelwand, met als gevolg dat het glas onvoldoende in het profiel is bevestigd. In de douchecabine zit aan de bovenzijde beweging, waardoor de deur niet waterdicht aansluit tegen de zijwand van de douchecabine. Bovendien staat de bestaande wand/deurkozijn niet zuiver te lood. De afwijking bedraagt ca 4 mm. Om de douchecabine deugdelijk en waterdicht te bevestigen moet deze geheel opnieuw worden gemonteerd. Voor wat betreft de waterdichtheid en bevestiging van de douchecabine is sprake van ondeugdelijk werk.
Conclusie
De klachten van esthetische aard worden voorgelegd aan de commissie. De gekozen locatie van het bedieningspaneel voor de vloerverwarming is niet functioneel. Hier is sprake van ondeugdelijk werk. Het hoogteverschil tussen de tegelranden bij één wandtegel van ca. 3 mm is sprake van ondeugdelijk werk. De roze uitbloei van de voegen en de schade aan de vloer en wandtegels (verkleuringen) die daarvan een rechtstreeks gevolg zijn doen afbreuk aan de deugdelijk van het tegelwerk. Het kitwerk rondom de draingoot is niet naar de maatstaven van goed en deugdelijk werk uitgevoerd. De douchecabine is niet naar de maatstaven van goed en deugdelijk werk gemonteerd. De douchecabine voldoet voor wat betreft de waterdichtheid niet aan de eis van goed en deugdelijk werk.
Hersteladvies:
5.1 Bedieningspaneel In overleg met de installateur het bedieningspaneel van de elektrische vloerverwarming op een doelmatige plaats installeren. Alle noodzakelijk bijkomende werkzaamheden zoals het herstellen van het wandtegelwerk, het monteren van het wastafelmeubel op een correcte en vakbekwame wijze uitvoeren. 5.2 Tegel en kitwerk De wandtegel met een hoogteverschil van meer dan 1 mm tussen de aansluitende tegelranden uithakken. De verkleurde voegen van de onderste drie rijen wandtegels in de douchehoek geheel uitkrabben. Vervolgens het voeg- en tegelwerk op een deugdelijke en esthetische verwoorde wijze herstellen. Indien de verkleurde wandtegels niet te reinigen zijn dienen deze vervangen te worden. Alvorens opnieuw wordt betegeld de ondergrond met een geschikte primer behandelen. Het nieuwe tegel- en voegwerk conform het aansluitende werk uitvoeren. Rondom de draingoot het voegwerk voldoende diep uitkrabben, zodat de kitvoegen voldoende hechtvlak hebben. De open voegen reinigen. Met een geëigende kit de draingoot rondom waterdicht aansluiten. De tegelvoegen conform het aansluitende werk herstellen. Alle noodzakelijk bijkomende werkzaamheden op een deugdelijk en vakbekwame wijze uitvoeren. 5.3. Lekkage douchewand. De douchecabine demonteren en de kitvoegen in de aansluitingen verwijderen. Vervolgens de douchecabine opnieuw monteren en kitvoegen aanbrengen, een en ander conform de verwerkingsvoorschriften van de leverancier. Alle noodzakelijk bijkomende werkzaamheden op een deugdelijk en vakbekwame wijze uitvoeren.
Beoordeling van het geschil
De commissie heeft het volgende overwogen.
Uit het dossier blijkt dat het secretariaat op 31 juli 2023 aan de ondernemer inloggegevens heeft verschaft. Mochten deze niet zijn aangekomen, dan had de ondernemer meer actie moeten ondernemen om van het dossier kennis te kunnen nemen. Hoewel aan de ondernemer kenbaar is gemaakt dat stukken uiterlijk een week voor de zitting aan het dossier toegevoegd zouden kunnen worden, heeft de ondernemer dit ongeveer twee uur voor de zitting pas gedaan. Omdat de consument niet op deze stukken heeft kunnen reageren, laat de commissie die stukken buiten beschouwing. Wel heeft de commissie kennisgenomen van de offerte, omdat de consument geacht wordt deze te kennen.
Ter zitting heeft de consument naar voren gebracht op aanraden van de VLOK het geschil aan de commissie voorgelegd te hebben, omdat ook die partij niet effectief met de ondernemer kon communiceren.
De commissie gaat voorbij aan het verweer van de ondernemer dat de consument hem in de gelegenheid had moeten stellen een onderzoek uit te laten voeren naar de verkleuring, nu de deskundige die oorzaak heeft vastgesteld.
De commissie onderschrijft in grote lijnen het rapport van de deskundige en geeft gehoor aan de wens van de consument de ondernemer niet in de gelegenheid te stellen het herstel uit te voeren. Daarom zal de commissie de oplossing van het geschil zoeken in een financiële oplossing in die zin dat de ondernemer aan de consument een bedrag zal betalen, opdat deze in eigen beheer die werkzaamheden kan laten uitvoeren.
Nu de deskundige geen begroting van de herstelwerkzaamheden in het rapport heeft verwerkt, zal de commissie de deskundige in de gelegenheid stellen dat alsnog te doen en daarbij een gedetailleerde omschrijving te geven van de uit te voeren werkzaamheden. Daarbij dient de deskundige er ook rekening mee te houden dat de esthetische problemen zoals met betrekking tot de hoekaansluiting dienen te worden verholpen. Ook dient de deskundige er rekening mee te houden dat de consument niet beschikt over voldoende reservetegels.
Derhalve wordt als volgt beslist.
Beslissing
De commissie bepaalt dat een (nader) onderzoek zal worden ingesteld door een nader te bepalen deskundige, waarbij in het bijzonder de hiervoor geformuleerde vraagstelling aan de orde zal worden gesteld.
De deskundige zal schriftelijk rapport aan de commissie uitbrengen. Het rapport zal in afschrift aan partijen worden gezonden. Partijen worden in de gelegenheid gesteld daarop binnen twee weken schriftelijk hun op- en aanmerkingen aan de commissie kenbaar te maken.
Tenzij (één der) partijen uitdrukkelijk te kennen geven (geeft) een nadere mondelinge behandeling op prijs te stellen, zal de commissie vervolgens op basis van de stukken bindend adviseren.
Iedere verdere beslissing wordt aangehouden.
Aldus beslist door de Geschillencommissie Klussenbedrijven, bestaande uit mr. D.J. Buijs, voorzitter, R.C. Schenk en mr. W. van den Berg, leden, op 20 november 2023.
